چگونگی مطالعه دروس مختلف همواره یکی از سوالاتی است که ذهن دانش آموزان را الخصوص در ابتدا مسیر مطالعه به خود درگیر می کند . اینکه چه روش مطالعه ای بهترین روش است یا اینکه چه طور کیفیت و سرعت مطالعه خود را افزایش بدهند . در این مقاله به بررسی روش مطالعه دروس مختلف می پردازیم .
روش مطالعه دروس مختلف
در ابتدا لازم است دروس مختلف را به دو دسته کلی دروس خواندنی و دروس تحلیلی دسته بندی کنیم . دروس خواندنی دروسی هستند که احتیاج به خواندن و مرور زیادی دارند مانند زیست . شیمی . تاریخ و جغرافیا و… . دروس تحلیلی هم دروسی هستند که نیاز به تجزیه و تحلیل کردن دارند مانند ریاضی . فیزیک . هندسه و… که در ادامه قرار است در رابطه با چگونگی مطالعه دروس خواندنی و دروس تحلیلی صحبت کنیم .
روش مطالعه دروس خواندنی
همانطور که گفته شد دروس خواندنی مانند زیست . شیمی . ادبیات و تاریخ و … روش مطالعه ای یکسانی دارند و برای مطالعه جزوه . کتاب یا درسنامه این دروس دانش آموزان باید 5 مرحله ای که در ادامه گفته می شود را رعایت کنند .
5 مرحله مطالعه دروس خواندنی :
- نگاه اجمالی :
در ابتدا زمانی که دانش آموزان می خواهند یک فصل را برای بار اول مطالعه کنند باید پاراگراف به پاراگراف در حد یکی دو خط را مطالعه کنند که بدانند قرار است در این فصل در رابطه با چه موضوعی صحبت بشود .
- طرح سوال :
بعد از اینکه نگاه اجمالی انجام شد باید از همان قسمت های که در نگاه اجمالی خوانده شد سوال طرح کنند این طرح سوال نباید خیلی ریز بینانه باشد و باید به صورت کلی طرح بشوند تا به نوعی ذهن خود را برای مطالعه فصل آماده کنند و یک پیش زمینه فکری در رابطه با مطالبی که می خواهند مطالعه کنند برای خود ایجاد کنند تا بتوانند با تمرکز بیشتری مطالعه کنند .
* دانش آموزان باید مراحل 1 و 2 را فقط برای سر فصل های انجام بدهند که برای بار اول مطالعه می کنند . این مراحل باید در کل 10 الی 15 دقیقه از بازه زمانی مطالعه را به خود اختصاص بدهند .
- خواندن :
در این مرحله دانش آموزان باید مطالب را به صورت پاراگراف به پاراگراف فقط با چشم مطالعه کنند . به هیچ عنوان نباید این مطالعه با صدای بلند یا حتی زیر لب خوانده بشود و باید کاملا در سکوت و تنها با چشم و با دقت بسیار انجام بشود .
- توضیح دادن :
بعد از اینکه هر پاراگراف را تنها با چشم مطالعه کردند بعد از اتمام هر پاراگراف آن را بدون نگاه کردن به متن توضیح بدهند .
* مهم ترین مراحل در روش مطالعه دروس خواندنی مراحل 3 و 4 هستند این مراحل باید هر بار که یک سر فصل مطالعه می شوند مانند بار اول با دقت و تمرکز بالا انجام بشوند . این مراحل بیشترین زمان را از بازه زمانی مطالعه به خود اختصاص می دهند .
- مرور :
مرحله مرور هم باید مانند مرحله 3 بدون صدا و تنها با چشم و با دقت زیاد انجام بشود . دانش آموزان باید هر مطلبی را که در مراحل 3 و 4 مطالعه کردند را یکبار دیگر از نظر بگذرانند . برای مرور مطالب هم به طور طبیعی باید زمانی بین 15 الی 20 دقیقه اختصاص بدهند .
روش مطالعه دروس تحلیلی
دروس تحلیلی دروسی هستند که نیاز به تجزیه و تحلیل دارند مانند درس ریاضی . فیزیک . هندسه و… که مطالعه این دسته از دروس شامل دو مرحله می شود .
- یادگیری مفاهیم :
در گام اول که دانش آموزان به سراغ مطالعه جزوه یا کتاب می روند باید به دنبال تجزیه و تحلیل فرمول ها و نکات سر فصل باشند و به نوعی به دنبال دلیل برای این فرمول ها و نکات بگردند و در ذهن خود سوالات مختلفی در این باره طرح کنند . مرحله یادگیری مفاهیم در روش مطالعه دروس تحلیلی باید سریع انجام بشود و دانش آموزان نباید زمان زیادی را برای این مرحله اختصاص بدهند .
- حل سوالات متنوع :
گام دوم که باید بلافاصله بعد از یادگیری مفاهیم انجام بشود حل سوالات متفاوت است . دانش آموزان باید در این مرحله به سراغ حل نمونه سوالات مختلف از مبحثی که مطالعه کردند بروند و انواع سوالاتی را که از آن مبحث طرح شده است حل کنند . به دلیل ماهیت تحلیلی که این دروس دارند نیاز است دانش آموزان زمان زیادی را به حل نمونه سوالات مختلف اختصاص بدهند و باید بیشتر از اینکه زمان برای مطالعه جزوه یا کتاب بگذارند به حل سوال مشغول بشوند .
* مهم ترین گام در روش مطالعه دروس تحلیلی گام دوم یعنی حل سوالات متنوع است که به نوعی فرآیند یادگیری مطلب را کامل می کند و باعث تسلط بر روی آن سر فصل می شود . دانش آموزان باید بیشترین زمان خود را برای حل سوالات مختلف اختصاص بدهند .
نتیجه گیری
یکی از سوالاتی که همواره ذهن دانش آموزان و داوطلبان کنکور را به خود اختصاص داده این است که هر دروس را باید با چه روشی مطالعه کنند که بالاترین کیفیت و سرعت را داشته باشد . در حالت کلی دروس به دو دسته دروس خواندنی مانند : زیست . شیمی و جغرافیا و … و دروس تحلیلی مانند : ریاضی . فیزیک و… دسته بندی می شود که روش مطالعه دروس خواندنی به 5 مرحله کلی تقسیم می شود و مطالعه دروس تحلیلی هم به دو مرحله دسته بندی می شود . دانش آموزان با انجام دقیق مراحل مطالعه دروس خواندنی و تحلیلی می توانند با کیفیت . تمرکز و سرعت بالاتری مطالب را مطالعه کنند .