استرس و اضطراب

استرس و اضطراب بخشی از زندگی روزمره است اما مدیریت صحیح آن می تواند تاثیر مثبیتی بر سلامتی داشته باشد و اینکه استرس یکی از چالش های جدی است که دانش آموزان در مسیر کنکور با آن مواجه می شوند . در این مقاله به برسی علائم و استراتژی های موثر برای کنترل استرس صحبت می کنیم . روش های مثل تنفس عمیق . مدیتیشن . ورزش . مدیریت زمان  و برنامه ریزی . تغذیه سالم عواملی هستند که می توانند به کنترل استرس کمک کنند . همچنین حمایت خانوادگی و روتین خواب نقش موثری در بهبود عملکرد و آرامش ذهنی و روحی دارند . دانش آموزان با رعایت این موارد می توانند با اطمینان و آرامش بیشتری مسیر کنکور را پشت سر بگذارند .

اولین گام شناخت استرس

علائم استرس:

علائم استرس به دو دسته تقسیم بندی می شوند علائم جسمی و علائم روانی

• علائم جسمی : سردرد مداوم و احساس خستگی و افزایش ضربان قلب و فشار خون در مواردی پرخوری می توانند از علائم جسمی استرس باشند .
• علائم روانی : احساس اضطراب و نگرانی مداوم و افکار مزاحم هم می توانند از علائم روانی استرس باشند.

منابع استرس :

بدون شک هر زمان که فرد دچار استرس میشود یک منبع وجود دارد که آرامش فرد را از بین برده و باعث به وجود آمدن استرس در فرد شده است این منابع میتوانند :

• فشار کاری و مطالعه بالا : گاهی ممکن است برنامه درسی دانش آموز سنگین باشد که دانش آموز نتواند از پس انجام برنامه بر بیایید و این مورد باعث به وجود آمدن استرس برای او بشود .
• انتظارات و فشار های شخصی و خانوادگی دانش آموز : در مواقعی هم ممکن است دانش آموز یا خانواده انقدر انتظارات زیادی داشته باشند که موجب از بین رفتن آرامش و به وجود آمدن استرس بشود .

دومین گام کاهش استرس

مدیتیشن :

انجام دادن تمریناتی مانند نفس عمیق برای آرامش ذهن و از بین رفتن انقباض های عضلانی و انجام مدیتیشن روزانه برای کاهش اضطراب بسیار میتواند به کنترل و کاهش استرس کمک کند و موجب بازگشت آرامش برای دانش آموز بشود .

برنامه مطالعاتی :

استفاده از یک برنامه مطالعاتی مناسب و استاندارد می تواند کمک بسیاری به دانش آموز بکند برنامه ای که توسط یک فرد متخصص نوشته شود چون متناسب با شرایط و ویژگی های دانش آموز نوشته می شود باعث حفظ آرامش و کاهش استرس دانش آموز می شود .

مدیریت زمان :

داشتن یک برنامه مطالعاتی مناسب و منظم می تواند به دانش آموزان کمک کند تا مدیریت زمان بهتری داشته باشند و بهتر بتوانند تعادل بین مطالعه و استراحت را برقرار کنند زمانی که دانش  آموز مدیریت زمان خوبی داشته باشد میتواند با آرامش بیشتری کار های خود را پیش ببرد .

ورزش :

ورزش به بهبود سلامت جسمی و روانی و حفظ تعادل یونی خون دانش آموزان کمک می کند و باید در برنامه روزانه همه دانش آموزان حداقل روزی 30 دقیقه ورزش سبک باشد . ورزش های که می توانند به کاهش استرس دانش آموزان کمک کنند بشرح ذیل میباشد :

• یوگا : یوگا با تمرکز بر تنفس و آرامش ذهن و همچنین کاهش تنش و افزایش انعطاف پذیری می تواند در ایجاد آرامش و کاهش استرس کمک کننده باشد .
• پیاده روی : پیاده روی و گاها دویدن باعث افزایش ترشح اندوفین و بهبود خلق و خو می شود و باید به این نکته توجه کرد که دانش آموزان چون زمان برای ورزش طولانی و سنگین ندارند پیاده روی بسیار ساده وقابل انجام در هر مکانی است .
• مدیتیشن : همانطور که بالاتر اشاره شد مدیتیشن و تنفس عمیق بسیار می تواند به کاهش اضطراب و افزایش تمرکز کمک کند و موجب بهبود عملکرد ذهنی و آرامش بشود .
• تمرینات کششی : تمرینات کششی کمک بسیاری به رفع گرفتگی و تنش های عضلانی می شود و موجب بهبود گردش خون و ایجاد آرامش در بدن می شود .

تغذیه مناسب :

استفاده از مواد غذایی مغذی و پرهیز از استفاده کافئین و خوردن وعده های غذایی منظم بسیار می تواند به کاهش و کنترل استرس کمک کند .

روتین خواب :

داشتن یک برنامه خواب منظم و داشتن خواب با کیفیت بسیار میتواند به حفظ آرامش کمک کند . برای یک خواب با کیفیت باید محیط خواب آرام با نور مناسب و بدون عوامل حواس پرتی را فراهم کرد .

پشتیبانی اجتماعی :

هم صحبتی با دوستان و اعضای خانواده و قرار گرفتن در محیط های مطالعاتی هم بسیار می تواند در رابطه با کنترل استرس مفید باشد در حالت عادی هفته ای یک یا دوبار رفتن به کتابخانه پیشنهاد می شود .

گام آخر تکنیک های پیشرفته

تراپی و مشاوره:

زمانی که استرس بسیار زیاد شود دیگر نتوان آن را با استفاده از تکنیک های معمول مدیریت و کنترل کرد باید به سراغ تراپی و کمک گرفتن از یک مشاور متخصص در حوزه روانشناسی یا روانپزشکی کمک گرفت تا با جلسات مشاوره و تکنیک های شناختی-رفتاری برای تغییر نگرش ها و گاها تجویز دارو به کنترل و مدیریت استرس کمک کند .

مهارت های مقابله:

یادگیری مهارت های مثل حل مسئله و توسعه تفکر مثبت و کاهش افکار منفی هم می توانند به کنترل استرس و ایجاد آرامش کمک کنند .

نتیجه گیری

کنترل استرس با استفاده از تکنیک های آرامش بخش و ایجاد تغییرات مثبت در سبک زندگی امکان پذیر است . با تمرین منظم این راهکارها . دانش آموزان می توانند تا حد ممکن استرس خود را کنترل کنند و با آرامش و تمرکز بیشتری به مطالعه و طی کردن روند کنکور بپردازند حفظ آرامش و کنترل استرس نه تنها موجب بهبود عملکرد درسی می شود بلکه باعث ارتقاع کیفیت زندگی نیز می شود .