هوش هیجانی و کنکور بهتر!
هوش هیجانی چیست؟
اغلب ما هوش را به عنوان توانایی بر درک مفاهیم و سرعت یادگیری آنها تعریف میکنیم؛ اما هوش تنها در این مفاهیم خلاصه نمیشود!
هوش فقط یک نوع نیست؛ هوش هیجانی یا هوش عاطفی نوع دیگری از آن است. همانطور که توانایی بیان و مدیریت احساسات فردی در زندگی امری ضروریست، توانایی درک، تشخیص و واکنش به احساسات نیز واجب و لازم است، که هوش هیجانی این وظیفه را به عهده گرفته است.
در واقع هوش هیجانی(یا همان EQ)به معنای توانایی مهار احساسات و به کار بردن آنها در کارهایی مانند تفکر و حل مسئله است، که امروزه به عنوان یکی از مؤلفههای ذاتی موفقیت در افراد یاد میشود. و درواقع به ما کمک میکند که در مواقع ضروری و حساس بهترین تصمیم را بگیریم.
هوش هیجانی دارای چهار مولفه اصلی میباشد:
مدیریت روابط
آگاهیهای اجتماعی
خود تنظیمی
خود آگاهی
که دو مورد خود تنظیمی و خود آگاهی به عملکرد بهتر ما در درس خواندن و آزمون دادن کمک میکنند.
مولفه خود تنظیمی در هوش هیجانی به چه معناست؟
خود تنظیمی بهعنوان یکی از مولفه های هوش هیجانی به توانایی مدیریت و کنترل احساسات اشاره دارد. درواقع، خودتنظیمی یعنی درک اهمیت مکث کردن بین احساسات و واکنش نشان دادن. رهبران موفق بهخوبی احساسات منفی خود را تنظیم و آن را بهشیوهای موثر به احساسات یا اقدامات مثبت تبدیل میکنند.
برای مثال؛ زمانی که درطول دوران درس خواند خسته شده و یا انگیزه خودمان را از دست میدهیم، با استفاده از هوش هیجانی که داریم باید بر احساسات منفی خود غلبه کرده، و مغلوب سختیهای این مسیر نشویم و قاطع به سمت هدف بزرگی که داریم پیش بریم و قدم برداریم.
و یا موردی دیگر، زمانی که در آزمونها دچار استرس ناگهانی و زیادی میشویم، باید بر احساسات منفی خود غلبه کرده و با حفظ آرامش به حل مسائل بپردازیم.
تمام این موارد زمانی صورت میپذیرد که ما در مرحله اول به خود آگاهی برسیم. هدف اصلیمان را شناخته، و برای رسیدن به آن با تمام توان قدم برداریم. و مورد دیگر تمرین و تکرار مستمر این موارد؛ یعنی غلبه بر احساسات منفی و کنترل آنها میباشد.
مولفه خود آگاهی در هوش هیجانی به چه معناست؟
دنیل گلمن برا خود آگاهی سه مولفه تعریف میکند:
خودآگاهی هیجانی
توانایی خودارزیابی دقیق
اعتماد به نفس
بیایید این مولفه ها را بررسی بکنیم.
خودآگاهی هیجانی و خود ارزیابی دقیق:
خود آگاهی هیجانی در واقع به معنای توانایی آگاه بودن و فهم احساس خود میباشد.
شایستگی خودآگاهی هیجانی در تست EQ نشان می دهد فرد تا چه میزان احساسات خود را می شناسد و آنها را درک می کند و در ضمن تا چه میزان چرایی و موجبات پدید آمدنِ احساسات خود را نیز می داند، که درواقع این اصلی ترین دلیل و انگیزه برای شروع و ادامه دادن در مسیرهای سخت و طاقت فرسا میباشد.
مسیرهایی مثل کنکور و دیگر کارهای سختی که نیاز به استمرار بسیار بر انجام کارهایی دارد که ما شاید آنها را دوست نداشته باشیم یا برای ما بسیار سخت باشند، اما بدون توجه به این موارد ادامه میدهیم و برای هدف مشخص و والایی که داریم میجنگیم.
به قول نیچه:( آنکه چرایی را یافته، با هر چگونهای خواهد ساخت.) درواقع به این اشاره دارد که اگر چرایی هدف بزرگی که داریم را درککرده باشیم با سختی های مسیر هم به خوبی برخورد کرده، احساساتمان را کنترل میکنیم و همچنین تلاش مستمر خود را حفظ میکنیم.
اعتماد به نفس:
اعتماد به نفس در ساده ترین تصمیمات روزمره ما بیشترین تاثیر را دارد.
حال متصور شوید که میخواهیم برای آینده خود و یکی از مهمترین موقعیتهایی که در زندگیمان وجود دارد تصمیم گیری بکنیم، بیشک یکی از مهمترین مولفهها برای شروع قوی و داشتن انگیزه کافی برای ادامه دادن این مسیر اعتماد به نفس ما هست.
-اگر به توانایی های بسیاری که داریم باور نداشته باشیم، چطور میخواهیم آنها را بهکار بگیریم؟
-اگر خود را شایسته موقعیت های بهتر و بالاتر ندانیم، چطور میخواهیم برای آنها تلاش بکنیم؟
-اگر وجودمان و خودمان را قدرتمند ندانیم، چطور میخواهیم سختی های این مسیر را متحمل شویم؟
-اگر به خودمان باور نداشته باشیم اصلا چطور میخواهیم زندگی بکنیم؟
به این سوالات فکر بکنید و جوابی کاملا واضح و مشخص برای آنها بیابید. درنهایت میبینید که در پس جواب تمامی این سوالات به داشتن اعتماد به نفس و باور درونی میرسید.